"Cyrkówka Marianna", kobieta z uśmiechu

 

On atleta, gnący w rękach sztaby, wyplątujący się z łańcuchów i robiący żywą karuzelę. Ona, asystentka, autorka tekstów, recytatorka i osoba odpowiedzialną z wizualną część cyrkowego spektaklu oraz jego promocję.   Niezwykli, magiczni, zakochani. A dookoła powojenna Polska. Szara, lecząca rany i próbująca dostosować się do „nowych czasów” i nowych porządków.  Tu magia cyrkowego spektaklu,  obok opowieść o wiosce, w której przeżyła jedna osoba.  Tu urząd wydający pozwolenia wędrownym artystom, tam ludzie spragnieni zabawy.  Tu wspomnienia tego, jak nam było przed wojną, tam pierwsza w Polsce kobieta wójt.  Tam on, z wspomnieniami i tragediami sprzed lat, obok ona, z całym bagażem doświadczeń robót  u Niemca i powrotu z ruska armią.

 Anna Fryczkowska napisała książkę, która łączy opowieści, dokumenty i prawdziwe słowa  Marianny Razik z opartą na faktach, ale jednak jej fikcyjną opowieścią. Marianna Razik, polska cyrków, żona  słynnego przedwojennego atlety, razem z nim przewędrowała Polskę dając spektakle i ucząc się od męża sztuki cyrkowej i sztuki rozmieszania ludzi.  Ona sama, wyłania się z tej książki jako kobieta opowieści, snująca wspomnienia, opowiadająca o wydarzenia, ludziach i uczuciach. Czasem coś przemilczy, czasem odda głos innym. Pozostaje postacią autentyczną i barwą, wielbicielką chodzenia po drzewach, która dopiero po 30 wyszła za mąż i to za cyrkuśnika i razem z nim ruszyła w świat Nie na poniewierkę, ale na los nielekki.

 To historia kobiety żyjącej z uśmiechem i dla uśmiechu. Kobiety z przeszłością,  po przejściach, ale z nadzieją!  Wierzącej w opiekę Opatrzności i  dobro tkwiące w człowieku. Odważnej marzycielki, która nie bała się iść za głosem serca i pragnieniem tego, co nieszablonowe i inne. Kobiety o wielkim sercu i wyćwiczonym ciele. Kobiety, której historię opisaną z kunsztem i wyczuciem  przez Annę Fryczkowską warto poznać. Pewnie gdyby sama opowiadała, mówiłaby tak samo i przemilczała to samo.   

 

Anna Fryczkowska,  „Cyrkówka Marianna”. Wyd. Świat Książki.  Warszawa 2020.