Strony

wtorek, 26 września 2023

"Saga o ludziach ziemi. Czas rumianku" w melancholii

 

Powrót na dziewiętnastowieczne Kujawy, do losów rodziny Jóźwiaków był wyczekany. Okazał się pełen smutku i życiowego trudu. Bo o ile tom pierwszy miał w sobie sporo nadziei i zmian, o tyle klątwa wisząca nad kolejnym pokoleniem sprawia, że ta historia jest wypełniona melancholią. Ale smutne książki, tak jak smutne piosenki, są potrzebne. Bo smutek jest częścią życia.

Zaczyna się jak klasyczna baśń- jest dwóch braci, jeden skory do zabaw, zainteresowany światem, lubiący nowinki, taki, którego łatwo kochać. Drugi bardziej zamknięty w sobie, skupiony na pracy, realista przywiązany do ziemi. Z biegiem czasu i wydarzeń będziemy o chłopakach wiedzieć więcej i  przestaną być bohaterami o tak jasnej, określonej, baśniowej konstrukcji. Bo każdy będzie szukał swojego sposobu na życie. Na szczęście. Ale o tym, że szczęście jest ulotne i nie może być budowane na cudzej krzywdzie wszyscy przekonają się w tej części bardzo jasno. Baśń zmieni się codzienność.

Autorka idzie tym samym torem co w części pierwszej- oddaje głos różnych bohaterom, pojawia się także element nie z tego świata. Ponownie jesteśmy świadkami zmian, które mają być wprowadzone na wsi- początkowej niechęci do budowy studni, ciągłej niechęci chłopów do edukacji, ale jednocześnie widać, że zamian nie da się zahamować.  To, z czym autorka zostawiła czytelników poprzednio, czyli zmiana pańszczyzny na czynsz jest w tym tomie pokazane w codziennej rzeczywistości.  A na horyzoncie już kolejne zmiany i uwłaszczenie chłopów. 

Rzeczywistość, która przedstawia Anna Fryczkowska jest ciągłym ścieraniem się przeszłości i nowoczesności, wiary i zabobonu, chęci siedzenia na zapiecku i rwania się w szeroki świat (jedna z epizodycznych bohaterek jedzie nawet za ocean). To świat patrzenia coraz hardziej w oczy dziedzica i pokątnego wylewania topionego masła na grób tej, która może, nawet umarła, sprowadzać na rodzinę smutki i klęski. Jest w tej książce praca, jest wypełnianie odwiecznych obowiązków, bywa bunt i myśl, że przecież można inaczej. A współczesny czytelnik patrzy na ten świat  ze zdziwieniem, jak wiele może zmienić się przez 150 lat i jak wiele zostaje jednak w życiu i człowieku niezmienne.  

 

 O części pierwszej: Wpatrzeni w niebo

 Za możliwość przeczytania książki dziękuję wydawnictwu. Współpraca barterowa. 

 Anna Fryczkowska,  "Saga o ludziach ziemi. Czas rumianku". Wydawnictwo W.A.B. Warszawa 2023. 

 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz