sobota, 19 października 2013

"Kobieta trzydziestoletnia".Ona i świat.


Balzac klasykiem jest. Klasyk winien znać się wielu sprawach, a sprawy kobiet są sprawami najbardziej klasycznymi z możliwych. I Balzac się zna:) Sięgnęłam po "Kobietę trzydziestoletnią", bo gdy wejdę w wiek "kobiety balzakowskiej", a stanie się to szybciej niż później, powinnam wiedzieć w czym rzecz. I okazuje się, że współczesna francuskiemu realiście kobieta trzydziestoletnia dość mocno różni się od nam współczesnej... ale może to tylko kwestia czasu i przesunięcia pewnych wydarzeń.
Tytułową kobietę poznajemy jeszcze w wieku podlotka, gdy zachwycona przygląda się paradzie Napoleona i przystojnemu wojskowemu Wiktorowi. Bardzo wiele zmieni się w życiu Julii od tej parady. Dziewczyna wyjdzie za mąż za Wiktora, urodzi mu dzieci, stanie się (jako tytułowa trzydziestoletni) obiektem adoracji pewnego młodzieńca (dziwna rzecz-"młodzieniec" jest dwudziestokilkuletni, a trzydziestoletnia Julia opisywana jest jako kobieta dojrzała). Niewiele zostanie w trzydziestolatce z tej rozmarzonej panienki: codzienność nie wygląda jak w czytanych romansach, małżeństwo nie jest największym szczęściem, za to dostarcza upokorzeń i przyczynia się do rozgoryczania, ucieczka w powinności macierzyńskie też nie dostarcza radości.Kobieta trzydziestoletnia przeżywa wszystko, co może zaoferować życie-krótką chwilę szczęścia, podszyty niewiedzą strach przed osądami innych, rozpacz z powodu utraty dobrej samooceny i zmuszenia siebie samej do grania w nieczystą grę pozorów i układów z mężem i środowiskiem.  Dalsze losy Julii splotą się z dziejami jej najstarszej córki Heleny,(która wyjdzie za mąż za nieakceptowanego przez rodziców mężczyznę, ale będzie z nim dużo szczęśliwsza niż matka) oraz jej młodszej córki, Moiny, której losy wieńczą powieść.

Balzac w całym cyklu "Komedii ludzkiej" chciał portretować społeczeństwo, jego codzienność, wzloty, upadki, pokazywać charaktery i to właśnie charakter głównej bohaterki, jej przemiana z dziewczyny w kobietę, matkę, osobę zatroskaną nie tylko o swoje szczęście i własną opinię sprawia, że powieść nie traci na wartości. Dylematy Julii i jej niektóre spostrzeżenia są dziś tak samo trafne jak kiedyś, wciąż niełatwe, bo życie kobiety i małżeństwo mimo zmiany czasu, systemu i konwenansów wciąż ma w sobie jakąś trudność. I tę trudność Balzac pokazuje, drąży i uwypukla przedstawiając z jednej strony codzienne życie Julii, z drugiej: świat jej myśli i przeżyć wewnętrznych. Działanie, czy raczej bezczynność bohaterki, może dziwić i denerwować czytelnika- pytamy: czemu ona nic nie robi,czemu się nie sprzeciwia... a co miałaby zrobić? Helena, która postanawia budować swoje szczęście bez błogosławieństwa rodziców zostaje wyklęta przez ojca i umiera w biedzie, Moina, korzystająca z życia staje się powodem plotek. W losach córek Julii przedstawione zostają jej ewentualne działania wraz z konsekwencjami, czym Balzac po raz kolejny udowadnia, że zna społeczeństwo jak nikt i nie boi się pisać o jego ciemnych stronach. "Kobieta trzydziestoletnia" to kolejna powieść, w której autor wskazuje na zależności jednostki i otoczenia i stąd wynika nasz, czytelników, a szczególnie pewnie czytelniczek-bunt. Jednakże mi podczas słuchania audiobuka, w którym jeszcze lepiej wybrzmiewał poetycki, a jednocześnie konkretny styl opowiadania o ludziach i ich środowisku, nie dawała spokoju myśli, że w gruncie rzeczy nie aż tak wiele się zmieniło. Współczesna "Komedia ludzka" byłaby znów opowieścią o wpływaniu ludzi i środowiska, bo choć może i ludzie i środowisko trochę się zmienili,  rola wpływu i wzajemnych zależności jest wciąż taka sama.

Honoriusz Balzac, "Kobieta trzydziestoletnia", audiobuk pobrany z http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/balzac-komedia-ludzka-kobieta-trzydziestoletnia/ 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz